Zbiornik Wody Stara Orunia znajduje się na wzgórzu w pobliżu parku Oruńskiego. Powstał w 1869 roku i był pierwszym zbiornikiem, z którego nowoczesnymi wodociągami płynęła do gdańszczan woda. Rezerwuar budzi skojarzenia sakralne ze względu na klasyczną konstrukcję, z czerwonej cegły, złożoną z naw i arkad, wyprodukowaną w gdyńskich Kolibkach . Zbiornik został wybudowany na planie kwadratu o boku długości 40 m, a jego wysokość to ponad 5 m.
regulamin zwiedzania
— O ZBIORNIKU:
Specyficzny mikroklimat oruńskiego rezerwuaru sprawił, że stał się on jednym z największych i najbardziej wartościowych siedlisk nietoperzy w Polsce Północnej. Mając na uwadze ich spokój i komfort, zachowało pierwotny charakter wnętrza zbiornika i jego naturalną „patynę”.
Podczas prac remontowych w zbiorniku odkryto tzw. „kapsułę czasu”, wmurowaną w ceglaną konstrukcję budowli. Ta nietypowa przesyłka ma charakter listu/dokumentu w butelce, pozostawionego najprawdopodobniej przez budowniczych obiektu. Poza widocznym rokiem 1869 , pozostałej treści dokumentu nie udało się odczytać. List jest elementem wystawy w innym udostępnianym podziemnym obiekcie – Zbiorniku Wody Stary Sobieski.
Choć leży głęboko pod ziemią, Zbiornik Wody Stara Orunia pełnił dawniej rolę wieży ciśnień, zaopatrując mieszkańców Gdańska w wodę pitną z jedynego wówczas ujęcia wody w Pręgowie. Dał początek nowoczesnemu, rozwijanemu do dziś systemowi wodociągowemu Gdańska. Pod względem wartości architektonicznej i atrakcyjności nie ustępuje w niczym słynnej Podziemnej Katedrze w Łodzi czy Filtrom Warszawskim, przy czym jest od tych obiektów starszy – został oddany do użytkowania w 1869 roku.
ROK BUDOWY
1869
PIERWSZY NOWOCZESNY ZBIORNIK, GROMADZĄCY WODĘ PITNĄ DLA MIESZKAŃCÓW GDAŃSKA Z DRENAŻOWEGO UJĘCIA WODY W PRĘGOWIE
SIEDLISKO
NIETOPERZY
JEDNO Z NAJBARDZIEJ WARTOŚCIOWYCH NA POMORZU. ZIMUJĄ TU TAKIE GATUNKI JAK NOCEK DUŻY, NOCEK RUDY I NOCEK NATTARERA
POJEMNOŚĆ
5000 M3
ZBIORNIK WYBUDOWANY NA PLANIE KWADRATU O BOKU 40 M, WYSOKI NA PONAD 5 M
KLASYCZNA KONSTRUKCJA Z CZERWONEJ CEGŁY, ZŁOŻONA Z 11 NAW SPOCZYWAJĄCYCH NA ŁUKACH 8 ARKAD, MOŻE BUDZIĆ SKOJARZENIA SAKRALNE.
— NIETOPERZE
Zbiornik Wody Stara Orunia jest największym siedliskiem nietoperzy w województwie pomorskim. Dzięki współpracy z sympatykami tych skrzydlatych ssaków udało się pogodzić funkcję ochrony siedliska z ochroną kulturową.
Wyłączony z eksploatacji w latach 70. (w 1978 r. ostatecznie odłączony od systemu), stał się jednym z najbardziej wartościowych przyrodniczo siedlisk nietoperzy w Polsce Północnej. Każdej zimy od czasu rozpoczęcia systematycznego liczenia osobników, znajduje się w nim kilkaset sztuk z niemal pełnego przekroju gatunkowego nietoperzy występujących w Polsce. W Zbiorniku Wody Stara Orunia hibernują m. in. nocki rude, nocki Natterera, nocki duże i gacki brunatne. Udało się tam znaleźć także bardzo rzadkiego i zagrożonego wyginięciem nocka łydkowłosego.
— JAK DOJECHAĆ?
Dokładny adres zbiornika to ul. Kampinoska 61, 80-180 Gdańsk. Zwiedzać można go tylko do końca sierpnia ze względu na zimujące w nim nietoperze. Zaznaczamy, że dojazd do zbiornika znajduje się od ul. Nowiny.
— KOMUNIKACJA MIEJSKA
Na Dworcu Głównym PKP wsiądź do autobusu linii 132 w kierunku „Pruszcz Gdański Rondo Kociewskie”, linii 189 w kierunku „Maćkowy” lub linii 205 w kierunku „Pruszcz Gdański Komarowo”. Wysiądź na przystanku „Nowiny”. Dojazd zajmuje około 14 minut. Następnie idź pieszo w stronę Parku Oruńskiego. Cała trasa od przystanku do zbiornika zajmuje około 15 minut.
— SAMOCHÓD
Z Gdańska Głównego kieruj się na Nowe Podwale Grodzkie i zjedź na Trakt Świętego Wojciecha. Po przejechaniu około 2,5 km skręć w ul. Nowiny. Przed marketem spożywczym Brix zauważysz znak „Zbiornik Wody Stara Orunia”, który wskazuje ścieżkę prowadzącą do zbiornika.
